ABD'nin INF'den çekilme kararı sonrası Putin'den ilk açıklama
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD'yi Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'nı (INF) ihlal etmekle suçlayarak, "Bizim de yanıtımız simetrik olacak. ABD anlaşmayı askıya aldığını duyurdu, biz de askıya alıyoruz." dedi.
Putin, ABD'nin INF anlaşmasından çekildiğini duyurmasının ardından, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu'yla bir araya geldi.
Görüşmede, ABD'nin INF anlaşmasından çekildiğini anımsatan Putin, "Bizim de yanıtımız simetrik olacak. ABD anlaşmayı askıya aldığını duyurdu, biz de askıya alıyoruz. Çeşitli AR-GE ve dizayn çalışmaları yürüttüklerini açıkladılar, biz de aynısını yapacağız." diye konuştu.
Putin, ABD'nin çeşitli bahanelerle Rusya'nın silahsızlanma konusundaki önerilerini reddettiğini savunarak, "ABD, Avrupa'ya konuşlandırdığı füzelerle anlaşmayı doğrudan ihlal etti. Bu konuya ilişkin ABD ile daha fazla müzakere girişimi yapılmasına gerek yok." ifadelerini kullandı.
Rusya'nın aynı zamanda pahalı bir silahlanma yarışına girmemesi gerektiğine işaret eden Putin, "Savunma Bakanlığı ile orta menzilli süpersonik füze üretimine başlanması gerektiği konusunda anlaştık. Ayrıca uzaydaki silahlanma tehdidinin ortadan kaldırılmasına yönelik bir plan hazırlanacak." şeklinde konuştu.
DÜN DUYURULMUŞTU
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, ülkesinin Sovyetler Birliği ile 1987'de imzaladığı, menzili 500 ila 5 bin 500 kilometre arasında olan ve nükleer başlık takılabilen füzelerin yasaklanmasını öngören INF'den tek taraflı olarak çekileceğini açıklamıştı.
Rusya'ya anlaşmaya yönelik ihlallerine son vermesi konusunda 1 Şubat'a kadar verdiği sürenin dolması nedeniyle anlaşmanın 15. maddesinde öngörülen çekilme sürecini başlatacağını belirten Pompeo, ABD'nin 6 ay içinde anlaşmadan doğan yükümlülüklerini sonlandırmış olacağını söylemişti.
İki ülke son dönemde, Avrupa güvenliği açısından hayati derecede önemli olduğu ifade edilen ve 1987'de ABD ile Rusya arasında imzalanan anlaşmaya uyulmadığı konusunda birbirine karşılıklı suçlamalar yöneltiyordu.
ÇİN: "ABD’NİN NÜKLEER ANLAŞMADAN ÇEKİLMESİNE KARŞIYIZ"
Çin, ABD’nin Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler (INF) Anlaşması’ndan çekilme kararının olumsuz neticeleri tetikleyebileceğini, Washington’un bu girişimine karşı çıktıklarını açıkladı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, ülkesinin Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler (INF) Anlaşması’ndan doğan yükümlülüklerini 2 Şubat itibarıyla askıya alacağını açıkladı. Çin Dışişleri Bakanlığından bugün konuyla ilgili yapılan açıklamada, Çin’in bu girişimi esef verici bulduğu belirtildi.
Bakanlık sözcüsü Geng Shuang, yaptığı açıklamada, Çin’in INF Anlaşması’nı uluslararası ve bölgesel barışın ilerletilmesi, küresel stratejik denge ve istikrarın korunması için çok önemli gördüğünü dile getirerek, "Çin, ABD’nin anlaşmadan çekilmesine karşı çıkıyor, ABD ile Rusya’yı anlaşmazlıkları yapıcı diyalog gerçekleştirerek uygun şekilde çözmeye çağırıyor" ifadesini kullandı.
Çinli sözcü, "ABD’nin INF Anlaşması’ndan tek taraflı olarak çekilme kararı bir dizi olumsuz neticeyi tetikleyebilir. Çin, ilgili gelişmeleri yakından takip edecek" dedi.
ORTA MENZİLLİ NÜKLEER KUVVETLER ANLAŞMASI
ABD Başkanı Ronald Reagan ve Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov tarafından 1987 yılında imzalanan anlaşma, karadan havaya atılabilen ve 500 ile 5 bin 500 kilometre arasında orta menzilli nükleer füzelerin yasaklanmasını öngörüyor. Anlaşma, denizden ateşlenen füzeleri kapsamıyor.
INF Anlaşması, nükleer silahlı füzeleri 30 yılı aşkın süredir Avrupa topraklarından uzak tutuyordu. Anlaşmanın ana amacı, Doğu ve Batı Almanya'daki kamplaşma döneminde Avrupa'da nükleer savaş riskini azaltmaya yönelikti. Nükleer savaş tehdidini ortadan kaldırmayı hedefleyen anlaşma kapsamında, 4 yılda yaklaşık 2 bin 700 füze imha edilmişti.
Anlaşmanın bozulması halinde, ABD'nin, NATO müttefiklerini zorlayacağı ve şubat ayından sonra füzelerini yeniden Avrupa topraklarına konuşlandıracağı ihtimali üzerinde duruluyor.
Bu bağlamda, yeni füze yapımı zaman alacağından ABD cephaneliğindeki mevcut ve karadan fırlatmaya daha hızlı uyarlanabilecek orta menzilli silahların kullanılacağı belirtiliyor.
ABD yönetimi, Rusya'nın, Rusya yönetimi ise ABD'nin INF Anlaşması'nı ihlal ettiğini savunuyordu.
ABD yönetimi, NATO tarafından SSC-8 olarak adlandırılan Rusya'nın yeni orta menzilli Novator 9M729 füzesinin anlaşmayı ihlal ettiğini ileri sürerken, Moskova yönetimi de ABD'yi, Romanya ve Polonya'da Aegis füze savunma sistemi konuşlandırarak, INF Anlaşması'nı ihlal etmekle suçluyordu.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Aralık 2018'de Brüksel'de yapılan NATO Dışişleri Bakanları toplantısında, Rusya'ya INF Anlaşması'na uyması için 60 günlük süre verdiklerini açıklamıştı. ABD'nin verdiği süre 1 Şubat 2019 itibarıyla doldu. ABD, 2 Şubat 2019'dan sonraki 6 aylık sürede anlaşmadan tamamen çekilmiş olacak.
