Moldova ile serbest ticaret anlaşması imzalanacak

Ekonomi Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Ülkemiz ile Moldova arasında müzakereleri 2011 yılı Mayıs ayında başlatılan ve 13-14 Şubat 2013 tarihlerinde Kişinev’de gerçekleştirilen beşinci tur neticesinde tamamlanan Türkiye-Moldova Serbest Ticaret Anlaşması (STA), 11 Eylül 2014 tarihinde Ekonomi Bakanı Sayın Nihat Zeybekci ile muhatabı Moldova Cumhuriyeti Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Sayın Andrian Candu tarafından Kişinev’de imzalanacak. STA, tarafların kendi iç mevzuatına göre gerçekleştirecekleri onay işlemlerinin tamamlanmasının akabinde yürürlüğe girecektir. Anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle birlikte ihracatçılarımız Moldova pazarına tercihli giriş imkânı elde edecektir” denildi.

Türkiye’nin AB üyesi olmayan Doğu Avrupa Bölgesi’ndeki ilk STA’sı olma özelliğini taşıyan anlaşmanın mevcut haliyle mal ticaretiyle bağlantılı konuları kapsadığının bildirildiği açıklamada, şunlar kaydedildi:

“Moldova, 2013 yılı itibariyle yaklaşık 3,6 milyonluk nüfusu, 7,9 milyar dolarlık GSYİH’sı, yüzde 8,9 seviyesindeki büyüme oranı, 2,5 milyar dolarlık ihracatı ve 2,6 milyar dolarlık ithalatı ile bölgesinde gelişen bir ekonomiye sahiptir. Moldova, ayrıca 2007 yılında yürürlüğe giren CEFTA (Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması) ile Arnavutluk, Bosna Hersek, Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Kosova ile bölgesinde oluşan serbest ticaret alanına dâhil olmuştur. STA’nın yürürlüğe girdiği tarihte, gümrük tarifesi satır sayısı bakımından Moldova’ya ihracatımızın yüzde 75’i, anılan ülkeden ithalatımızın yüzde 80’i hâlihazırda yüzde ticarete konu ürünler bakımından ise ihracatımızın yüzde 84’ü ithalatımızın ise yüzde 93,3’ü gümrük vergisinden muaf olarak gerçekleştirilecektir. 5 yıllık geçiş döneminin sonunda ise tarife satır sayısı bakımından ihracatımızın yüzde 77’si hâlihazırda ticarete konu olan ürünler bakımından ise ihracatımızın yüzde 95’i, gümrük vergisinden muaf bir şekilde gerçekleşecektir. Anlaşma uyarınca, taraflar, sanayi ürünlerinde karşılıklı olarak uygulanan tüm gümrük vergilerini 5 yıllık geçiş dönemi dâhilinde tedricen sıfırlayacaktır. Bu cümleden olarak ülkemizce sanayi ürünlerinde Moldova’ya karşı uygulanan gümrük vergileri STA’nın yürürlüğe girdiği tarihte sıfırlanacaktır. Moldova tarafı ise gümrük tarife satırı bakımından sanayi ürünlerinin yüzde 97’sinde ülkemize karşı uyguladığı gümrük vergilerini STA’nın yürürlük tarihinde sıfırlayacak, bazı tekstil ve hazır giyim eşyası, ayakkabı, mobilyalar ile plastik ürünleri olmak üzere diğer sanayi ürünlerinde ülkemize karşı uyguladığı gümrük vergilerini ise 3 veya 5 yıllık indirim takvimleri dâhilinde tedricen sıfırlayacaktır.”

Tarım ürünlerinde tarafların seçilmiş ürünler temelinde karşılık olarak taviz değişiminde bulunulduğu belirtilen açıklamada, “Anlaşma yürürlüğe girer girmez değer olarak Moldova’ya ihracatımızın yüzde 69’u, bu ülkeden ithalatımızın ise yüzde 89’u için tercihli pazara giriş imkânı sağlanacaktır. Bu cümleden olarak Moldova açısından önem arz eden şarap, ayçiçeği tohumu ve yağı, meyveler, bazı hububat ürünleri ile tütün ve işlenmiş tarım ürünlerinde ülkemizce Moldova’ya tarife kotası dâhilinde gümrük vergisi indirimi veya muafiyeti sağlanacaktır. Ülkemiz açısından hassas addedilen canlı hayvan (koyun, keçi ve sığır) ile buğday, buğday unu ve zeytinyağı dâhil olmak üzere tarife satırlarının yüzde 83’ünü oluşturan tarım ürünleri ise liberalizasyon kapsamı dışında bırakılmıştır. Buna karşılık Moldova tarafı, ülkemizden ithal edilen belirli tarım ürünlerinde uyguladığı gümrük vergilerini, miktar limiti olmaksızın veya tarife kotası dâhilinde sıfırlayacaktır. Bu cümleden olarak, ülkemiz ihracatı açısından önem arz eden; çikletler, alabalık, orkinos, incir, portakal, greyfurt, kayısı, zeytin, zeytinyağı, bitkisel katı ve sıvı yağlar, maya ve tütün gibi ürünlerin gümrük vergileri Anlaşma’nın yürürlüğe girişi ile birlikte sıfırlanacaktır. Ülkemiz menşeli işlenmiş tarım ürünlerinde (şekerli mamuller, çikolata, kek-bisküvi) ise tarife kotası dâhilinde gümrük vergisi muafiyetli tercihli giriş imkânı elde edilmiştir. 2013 yılında Moldova’ya ihracatımız 275 milyon dolar, Moldova’dan ithalatımız ise 260 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. İki ülke arasında imzalanan STA ile iki ülke arasında ticaretin dengeli bir biçimde artırılması ve işadamlarımız arasında yeni işbirliği ve yatırım imkânlarının yaratılması hedeflenmektedir” denildi.