Narenciyede Fiyat Dipte, Üretici Perişan

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar,özellikle mandalina ve limon ihracatında tıkanma ve mandalinada üretim artışı nedeniyle üretici fiyatlarının dibe vurduğunu bildirdi.
Bayraktar, üretici fiyatlarının Kasım ayında mandalinada yüzde 40 azalmayla kilogramda 50 kuruştan 30 kuruşa, limonda yüzde 15,49 azalmayla 1 lira 7 kuruştan 90 kuruşa indiğini, hasadına Kasım ayında başlanan portakalda ise üretici fiyatının kilogramda 42 kuruş olduğunu belirtti.
Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada, narenciyede en önemli pazarlar olanRusya’da ekonomik, Irak ve Ukrayna’da yaşanan siyasi karışıklıklarınbu ülkelere yönelik narenciye ihracatına da yansıdığını belirtti. Bu ülkelerden Irak’a yapılan narenciye ihracatının, 2011 yılında 280 bin 858 ton iken, 2013’de 159 bin 333 tona gerilediğine dikkati çeken Bayraktar,2014 Ocak-Kasım döneminde Irak’a mandalina ihracatının geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 69 azalmayla 5 bin 745 tondan1778 tonaindiğini bildirdi.TZOB Genel Başkanı Bayraktar, 2014 Ekim ayında Rusya, Suudi Arabistan, Irak, Ukrayna ve Polonya’ya yapılan limon ihracatının geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16,5 azalarak 39 bin 971 tondan 33 bin 367 tona gerilediğini belirtti.
Bayraktar, şunları kaydetti:
“Yaş sebze ve meyve ihracatımızın da lokomotifi konumunda olan narenciye üretimi giderek artış gösteriyor. 2005 yılında 2 milyon 913 bin ton olan narenciye üretimimiz, 2013 yılında 3 milyon 681 bin 159 tona ulaştı. 2014 yılında ise üretimin 3 milyon 786 bin 690 tona çıkması bekleniyor. Portakal, limon ve greyfurt üretiminde geçen yıla göre çok ciddi bir değişim yaşanmazken mandalina üretiminin geçen yıla göre yüzde 12 artış göstereceği tahmini yapılıyor.
Narenciye ihracatında öne çıkan ve Türkiye için önemli pazar konumundaki ülkelerde yaşanan ekonomik ve siyasi karışıklıklar, ihracatımızı olumsuz etkiliyor. Bunun yanı sıra,mandalina rekoltesinde görülen artışın yanı sıra, havaların sıcak gitmesi ve mandalina çeşitlerinin hasadının çakışmasıyla birlikte iç piyasada bir yığılma meydana geldi. Piyasada yaşanan bu yığılmayla birlikte 1 kilogram mandalinanın Kasım ayında üretici fiyatı yüzde 40 azalmayla 50 kuruştan 30 kuruşa geriledi. Sezon başında kilogramı 1 lira 30 kuruştan alıcı bulan limon ise, Ekim ayında 1 lira 7 kuruşa, Kasım ayında yüzde 15,49 azalmayla 90 kuruşa indi. Portakal da sezona iyi başlamadı.Hasadına Kasım ayında başlanan portakalda ise üretici fiyatı kilogramda 42 kuruş oldu.”
“İHRACAT İADESİ ÖNEMLİ”
İhracatı etkileyen en önemli konulardan birisinin ihracat iadesinin olduğunu belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Narenciye ihracatında verilen teşvik primleri yani ihracat iadeleri, ülkemizin narenciye ihracatında diğer ülkelerle rekabet edebilmesi, iç piyasada fiyat istikrarının sağlanması, üreticinin hak ettiği geliri elde edebilmesi bakımından son derece önemlidir. İhracat iadelerinin amacına ulaşabilmesi, ihracatçının önünü görebilmesi ve ihracatın gelişmesi için zamanında verilmesinin yanında, yeterli miktarda verilmesi de büyük önem taşıyor.Aksi takdirde zaten komşu ülkelerde yaşanan ekonomik ve siyasi karışıklıklar nedeniyle zor durumda kalan sektör daha da sıkıntıya girer.”
“YAPILMASI GEREKENLER”
Bayraktar, yapılması gerekenleri ise şu başlıklarla özetledi:
- İhracat iadeleri yeterli miktarda ve zamanında ödenmeli,
- Dış pazarda rekabet gücünün artırılabilmesi için maliyetler düşürülmeli,
gübre, mazot, ilaç, elektrik gibi üretim girdileri desteklenmeli,
- Depolama, ambalajlama, nakliye giderleri desteklenmeli,
- Girdiler üzerindeki KDV ve ÖTV oranları indirilmeli,
- Tanıtım faaliyetleri ve iç tüketim artırılmalı,
- Yeni pazarlar bulunmalı.