Baş ve boyun kanseri üzerine yapılan yeni bir bilimsel araştırma, evcil kedilerde denenen hedefe yönelik bir tedavinin insanlar için de umut olabileceğini ortaya koydu. Uzmanlara göre bu yöntem, ölümcül seyreden baş ve boyun skuamöz hücreli karsinom (HNSCC) vakalarında çığır açabilir.
ABD’de gerçekleştirilen çalışmada daha önce insan tedavisi için geliştirilen ve STAT3 adlı molekülü hedef alan deneysel bir ilaç kullanıldı. HNSCC’nin ilerlemesinde kritik rol oynayan bu molekülü baskılayan ilaç, 20 kedinin dahil olduğu klinik denemelerde test edildi. Sonuçlar, fare modellerine kıyasla kedilerin hastalığın seyrini daha gerçekçi yansıttığını ve daha güvenilir veriler sunduğunu gösterdi.
Umut Veren Sonuçlar
Deneme sürecinde kedilerin üçte birinden fazlasında hastalık kontrol altına alındı ve tedaviye bağlı ciddi yan etkilere rastlanmadı. Araştırmacılar, tedavinin bağışıklık sistemiyle bağlantılı PD-1 proteininin seviyelerini artırarak etkili olduğunu belirtti.
Çalışmaya katılan kedilerden biri olan 9 yaşındaki Jak, başlangıçta yalnızca birkaç haftalık ömür beklentisiyle tedaviye alınmıştı. Uygulanan tedaviyle belirtileri hafifleyen kedinin yaşam süresi 8 ayı aştı.
İnsan Tedavileri İçin Öncü
Araştırmanın yazarlarından Dr. Daniel Johnson, çalışmadan iki önemli çıkarım yapıldığını aktardı. İlk bulgu, kanserin gelişiminde rol oynayan transkripsiyon faktörlerinin hedef alınabileceğini kanıtladı. İkinci önemli nokta ise evcil hayvanlarda yapılan klinik denemelerin, insanlar için geliştirilecek tedavilerde daha güvenilir bir model sunduğu oldu.
Denemenin diğer yazarlarından Prof. Jennifer Grandis ise tedaviye katılan hiçbir kedinin zarar görmediğini ve çoğunun belirgin fayda elde ettiğini açıkladı.
Uzmanlar, bu çalışmanın hem veteriner onkolojisi hem de insan sağlığı için yeni bir dönüm noktası olabileceğini vurguluyor.
Özellikle tedaviye dirençli baş ve boyun kanserlerinde, evcil hayvanlar üzerinde geliştirilen bu tür hedefli yöntemlerin gelecekte insanlara da umut olabileceği belirtiliyor.