Ataköy sahildeki inşaatlara durdurma kararı!

İstanbul 5. İdare Mahkemesi, Ataköy sahilindeki inşaatların yapımına izin veren 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planları için bilirkişinin hazırladığı raporu uygun bularak oybirliği ile yürütmeyi durdurma kararı verdi.

3 kişinin hazırladığı 21 Nisan 2014 tarihli bilirkişi raporunda, 160 parsel üzerinde tescilli koruma statüsünde bulunan baruthane üzerinde otel yükselmeye başladığı, kaba inşaatın tamamlandığı ve 70 metrelik 5 blokun yükselmeye başladığı ifade edildi. Raporda, sahile yapılacak binalarla iç kesimlerde yaşayanların kıyıyı kullanamayacağı, kıyıya yapılacak 10 metrelik yolun da Kıyı Kanunu'na aykırı olduğu tespit edildi. Kıyı şeridinde yer alacak 70 metre yüksekliğindeki binaların kıyı ile iç kesimler arasındaki ilişkiyi bozacağı ve 'duvar etkisinin oluşturduğu bir yapılaşma düzeni' getireceği de belirtildi. Kararda, İstanbul'un deprem riski de hatırlatıldı. Ataköy sahiline yapılacak yoğun ve yüksek yapılaşmanın 'son derece riskli' olduğu vurgulandı. Mahkemenin, bilirkişi heyetinin raporunun yeterli olduğunu düşünerek aldığı kararda şöyle denildi:
’’28.02.2012 onaylı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planı notu değişikliği şeklindeki imar plan tadilatlarında, planlama ve şehircilik ilkeleri ile kamu yararına ve hukuka uyarlılık bulunmamaktadır. Hukuka aykırı olduğu anlaşılan dava konusu işlemin uygulanması halinde telafisi güç ve imkânsız zararları ortaya çıkaracağından dava sonuna kadar yürütülmesinin durdurulmasına oybirliği ile karar verildi.’’

Daha önce inşaat ruhsatına 9. İdare Mahkemesi’nde dava açılmış ve yürütmeyi durdurma alınmıştı. 5. İdare Mahkemesi’nde ise inşaat ruhsatına izin veren imar plan değişikliklerine dava açıldı. Böylelikle hem inşaat ruhsatları hem de imar planları için yürütmeyi durdurma çıktı.
İstanbul’da Bakırköy ilçesi Ataköy sahili Zeytinlik Mahallesi’nde tescilli Baruthane Yapılar Topluluğu’nun bulunduğu 412 bin metrekarelik arazi, Emlakbank ve TOKİ arasında imzalanan 14 Aralık 2001 tarihli protokolle TOKİ’ye devredilmişti. ‘Turizm alanı’ ilan edilen arazi parsellere bölünerek otel, AVM, akaryakıt istasyonu, rezidans ve benzeri fonksiyonlar tanımlandı. Bina yüksekliği 70 metre olarak belirlendi. TOKİ araziyi parsellere ayırarak satışa çıkardı. Bir kısmını da gelir paylaşımı yöntemiyle verdi.
Ataköy 2. Kısım karşısındaki 174 parsel hasılat paylaşımı esasına göre Karadeniz-Örme ortaklığına verildi, arazilerin bir kısmında inşaatlara başlandı. Tarihi Baruthane binalarının olduğu 160 parsel ise hasılat paylaşımı yöntemiyle Çelebican A.Ş.’ye verildi. ‘Blumar’ isimli projeyle AVM ve otel-rezidans planlandı. 181 parselde Simpaş evlerinin inşaatları yeni başladı. 182 parselde ise Bosphorus Otel’in inşaatı tamamlandı. Mimarlar Odası inşaat ruhsatlarının iptali için 160, 174 ve 182. parseller için dava açmış, İstanbul 9. İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı vermişti. Ancak daha sonra 174 ve 182. parseller için yürütmeyi durdurmayı kaldırmıştı.

8/8 kusurlu

Radikal’in 13 Mayıs’ta duyurduğu bilirkişi raporuna mahkeme uydu ve yürütmeyi durdurma kararı verdi. Birçok gerekçenin sıralandığı bilirkişi raporunda özetle şu sonuçlara dikkat çekilmişti:
‘‘İmar tüzesi gereği 1/100 bin ölçekli Çevre Düzeni Planı’ndan (ÇDP) sonra 1/25 binlik ÇDP hazırlanmadan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı hazırlanması, üst ölçekli bir plan denetimine olanak sağlamamaktadır.’’
‘‘Parsellerin komşuluğunda tescilli yapılar (Baruthane) yer almaktadır. İmar mevzuatı tescilli parsel komşuluğundaki yapılaşmalarda mevcut tescilli eserlerin yapılaşma hakları, dokusu vb. ile birlikte değerlendirme gerektirmektedir.’’
‘‘Vaziyet planında tanımlanan işlevlerin özel kullanıma konu olduğu, kıyı arkasındaki toplumun, kıyıyı kullanmasına olanak tanıyacak kamusal işlevlere konu edilmemiştir.’’
‘‘Siluet çalışması sonucunda belirlenen 70 metre yapı yüksekliğinin hangi kritere bağlı olarak tanımlandığı tam anlamı ile belirsizlik ortaya koymaktadır. Kıyı bandında 70 metrelik yapı yüksekliğin belirlenmesi, kıyı arkasında duvar etkisinin oluşturduğu bir yapılaşma düzeni tanımlaması açısından son derece olumsuzdur. ”
‘‘Deprem Master Planı’nda yer alan analiz çalışmalarında ‘sıvılaşma hassaslığı yüksek bölgeler’ olarak tespit edilen ve deprem kaynağına son derece yakın Ataköy’de, yoğun ve yüksek yapılaşma son derece önemli bir risk olarak karşımıza çıkmaktadır.’’

Şimdi ne olacak?

Davalılar 7 gün içerisinde Bölge İdare Mahkemesi’ne kararın iptali yönünde itiraz edebilecekler. Mahkemenin davalıların savunmalarını aldıktan sonra kesin kararını 1 ay içinde vermesi bekleniyor. İptal kararı çıkarsa bölgedeki inşaatların yapımına onay veren imar planları yasaya uygun olmadığından, inşaatların devam edebilmesi için, yeni plan notlarının hazırlanıp askıya çıkarılması gerekiyor. Bu süreçte inşaatların yasaya aykırı ve kamu yararı olmadığı gerekçesiyle yıkımı yönünde yeni bir dava da açılabilir.